Gốm Quảng Đức
Phú Yên xưa & nayarrow_rightTừ trong di sản
visibility 230 lượt xem calendar_month 11/01/2024
Gốm Quảng Đức ở… Tây Nguyên Bên dòng sông Cái đẹp như một bức tranh là ngôi làng nức tiếng một thời: làng gốm Quảng Đức.
Gốm Quảng Đức ở… Tây Nguyên Gốm Quảng Đức ở… Tây Nguyên
Bên dòng sông Cái đẹp như một bức tranh là ngôi làng nức tiếng một thời: làng gốm Quảng Đức. Những người thợ nơi đây từng làm nên một dòng gốm mộc mạc nhưng độc đáo với màu men bí ẩn, cách đây hơn 300 năm. Chiến tranh loạn lạc, nghề gốm xưa đi vào quá vãng, song những hiện vật của làng vẫn khiêm nhường hiện diện trong nhiều ngôi nhà ở… Tây Nguyên hoặc được các nhà sưu tập nâng niu, gìn giữ.

Nhà sưu tập Trần Thanh Hưng (bên phải) với một hiện vật gốm cổ Quảng Đức - Ảnh: MINH NGUYỆT 
 
Nghề gốm ở Quảng Đức (xã An Thạch, huyện Tuy An) từng rất thịnh. Những lò gốm ngày ngày đỏ lửa, tấp nập kẻ bán người mua. Gốm Quảng Đức không chỉ được ưa chuộng tại Phú Yên mà còn theo chân thương lái đến các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên, vào tận Nam Bộ. 
 
Tại nhà số 194 đường Nguyễn Công Trứ (TP Tuy Hòa), hàng trăm hiện vật gốm Quảng Đức gồm bình, bình vôi, lọ, nậm rượu, chậu, chóe… đang được nhà sưu tập Trần Thanh Hưng gìn giữ. Một trong những hiện vật mới được đưa về đây là chiếc chóe do bà H’Ben ở huyện Kong Chro (Gia Lai), tặng. Chiếc chóe gốm Quảng Đức này, bà H’Ben từng dùng để đựng rượu cần đãi anh em văn nghệ sĩ mỗi khi họ đến nhà.
 
Trong chuyến công tác lên Tây Nguyên, nhà báo - nhà sưu tập Trần Thanh Hưng, Trưởng phòng Thời sự Trung tâm Truyền hình VN tại Phú Yên thu thập nhiều thông tin thú vị. Tại nhà truyền thống của Tòa Giám mục Kon Tum, trong số những hiện vật gắn với đời sống của đồng bào nơi đây có rất nhiều nậm rượu, chóe, chum… gốm Quảng Đức. Tại đây có chiếc chóe của bà NgLar ở TP Pleiku (Gia Lai) có vết tên bắn xuyên thủng đã được bít lại, do ông ngoại bà mua từ một người ở Sở Trà, giá một con bò, bốn bộ chiêng, một con heo to, một cái gak và hai váy dệt. Có những chiếc chóe gốm khác được mua với giá mười con trâu, như chiếc chóe ở Plơi Kon Dững (huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum). Có những chiếc chóe hiện được định giá từ 20 - 30 triệu đồng. Theo tài liệu của Tòa Giám mục, sau khi đặt chân đến Phú Yên qua cửa biển Tiên Châu (huyện Tuy An), các thừa sai người Pháp đã rất nhiều lần tìm đường lên Tây Nguyên để truyền giáo nhưng không thành. Đến năm 1842, hai linh mục người Pháp, một thầy giảng và ba giáo dân từ Phú Yên đi theo hướng Thạch Thành lên Tây Nguyên. “Những chi tiết này cho thấy, rất có thể con đường truyền giáo của các thừa sai cũng là con đường đến với Tây Nguyên của gốm cổ Quảng Đức” - nhà sưu tập Trần Thanh Hưng nói.   
 
 
 Nhiều chóe Quảng Đức trưng bày tại Phòng truyền thống Tòa giám mục Kon Tum - Ảnh: THANH HƯNG
 

Mùa hè vừa qua, trở lại làng Quảng Đức, anh Trần Thanh Hưng sưu tầm được một khuôn in hình chữ nhật, đắp âm bản chữ “công”. Đây là khuôn in để những người thợ gốm xưa kia tạo hoa văn chữ công trên các sản phẩm, một phù điêu trang trí thường gặp trên đồ đất nung Quảng Đức. Năm nay, anh còn sưu tầm được một số bình vôi ở Lâm Đồng có hoa văn bát bửu, chữ “thọ”… nước men rất đẹp. Càng tìm hiểu, càng thấy gốm Quảng Đức xưa không chỉ xù xì thô ráp như nhiều người vẫn nghĩ. Có những hiện vật họa tiết tinh xảo và ý nghĩa của chủ đề trang trí không kém bất kỳ dòng gốm sứ nào. Điều đó cho thấy, dù Quảng Đức là một dòng gốm dân dã, mộc mạc, song được làm nên từ những đôi tay rất tài hoa.
 
Những người mê gốm cổ đang nỗ lực đưa các hiện vật của làng Quảng Đức ra khỏi lớp bụi hơn 300 năm, để chúng góp thêm tiếng nói về văn hóa của một vùng đất. 
 
LÂM VY
Xem nhiều nhất
Khai mạc triển lãm “Từ gốm Gò Sành đến gốm Quảng Đức”
Khai mạc triển lãm “Từ gốm Gò Sành đến gốm Quảng Đức” (BĐ) - Chiều qua (24.7), tại Bảo tàng Gốm cổ Gò Sành Vijaya Chămpa Bình Định (TP. Quy Nhơn), đã khai mạc triển lãm chuyên đề “Từ gốm Gò Sành đến gốm Quảng Đức”.
QUẢNG ĐỨC – LÀNG GỐM CỔ BÊN BỜ SÔNG CÁI
QUẢNG ĐỨC – LÀNG GỐM CỔ BÊN BỜ SÔNG CÁI Lâu nay, giới chơi cổ vật thường nhắc đến một dòng gốm cổ với nhiều nét riêng độc đáo có nguồn gốc từ làng Quảng Đức,
Từ Gò Sành đến Quảng Đức
Từ Gò Sành đến Quảng Đức Chúng ta đang xuôi dòng sông Kôn để đến một trong những vùng quê thanh bình của vùng đất võ trời văn Bình Định. Ấy là miền gốm cổ Gò Sành tại thôn Phụ Quang, xã Nhơn Hoà huyện An Nhơn. Bên dòng sôn
Oyster shell glaze evokes a golden era
Oyster shell glaze evokes a golden era A unique style of pottery glaze indigenous to Phu Yen has been rediscovered. But though it flourished for centuries, there is no possibility it can be revived.
Nhà nghiên cứu Suzuki Tomomi: Gốm nung làm rung động trái tim tôi
Nhà nghiên cứu Suzuki Tomomi: Gốm nung làm rung động trái tim tôi Chiều chớm xuân bên dòng sông Ba soi bóng phố thị Tuy Hòa, Suzuki Tomomi, người Nhật Bản, say sưa phác họa lại chuyến điền dã từ Đà Nẵng đến Phú Yên để được tận mắt chiêm ngưỡng những kiệt tá
Báo chí viết về Gò Sành-Quảng Đức
Báo chí viết về Gò Sành-Quảng Đức Diễn ra từ 1.8 đến 3.8.2008, Festival Tây Sơn - Bình Định được đầu tư với quy mô lớn nhất trong các hoạt động văn hoá – thể thao của tỉnh Bình Định từ trước đến nay.
Tin mới nhất
Từ Gò Sành đến Quảng Đức
Từ Gò Sành đến Quảng Đức Chúng ta đang xuôi dòng sông Kôn để đến một trong những vùng quê thanh bình của vùng đất võ trời văn Bình Định. Ấy là miền gốm cổ Gò Sành tại thôn Phụ Quang, xã Nhơn Hoà huyện An Nhơn. Bên dòng sôn
Khai mạc triển lãm “Từ gốm Gò Sành đến gốm Quảng Đức”
Khai mạc triển lãm “Từ gốm Gò Sành đến gốm Quảng Đức” (BĐ) - Chiều qua (24.7), tại Bảo tàng Gốm cổ Gò Sành Vijaya Chămpa Bình Định (TP. Quy Nhơn), đã khai mạc triển lãm chuyên đề “Từ gốm Gò Sành đến gốm Quảng Đức”.
Nhà nghiên cứu Suzuki Tomomi: Gốm nung làm rung động trái tim tôi
Nhà nghiên cứu Suzuki Tomomi: Gốm nung làm rung động trái tim tôi Chiều chớm xuân bên dòng sông Ba soi bóng phố thị Tuy Hòa, Suzuki Tomomi, người Nhật Bản, say sưa phác họa lại chuyến điền dã từ Đà Nẵng đến Phú Yên để được tận mắt chiêm ngưỡng những kiệt tá
QUẢNG ĐỨC – LÀNG GỐM CỔ BÊN BỜ SÔNG CÁI
QUẢNG ĐỨC – LÀNG GỐM CỔ BÊN BỜ SÔNG CÁI Lâu nay, giới chơi cổ vật thường nhắc đến một dòng gốm cổ với nhiều nét riêng độc đáo có nguồn gốc từ làng Quảng Đức,
Gốm Quảng Đức - một dòng gốm cổ bị thất truyền
Gốm Quảng Đức - một dòng gốm cổ bị thất truyền Ngày 29/6/2009 vừa qua, tại nhà lưu niệm luật sư Nguyễn Hữu Thọ, số 3 Tản Đà, TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên, đã khai mạc triển lãm Con đường đất nung và kéo dài 3 tháng.
Gốm Quảng Đức - di sản văn hóa tiêu biểu của Phú Yên
Gốm Quảng Đức - di sản văn hóa tiêu biểu của Phú Yên Đầu năm 2014, cụ Nguyễn Thịnh - nghệ nhân cuối cùng của dòng gốm cổ Quảng Đức - về với thế giới vĩnh hằng ở tuổi 90, khép lại những tư liệu sống về một trong những di sản tiêu biểu trên vùn
Default information